Acts 13

Yɨnayɨna Wɨngawɨngat Abagendonj Banaba ake Saul

1Ɨ Antiyok sosi wɨngɨrɨnd kea de wekenonj bageyam dɨde ouyaena rɨga. Sɨ opimemb jɨ rɨga Banaba, ɨ Simeon yena re kwa nyɨ yogenayo da Niger,
13:1Niger yisɨpkis re gɨm timtim e.
ɨ Kurene tunggam Lukiyo, ɨ king Erod kɨma yɨpand ongeni rɨga Manaen, ɨ dɨde Saul.
2Ɨ re ton Yonggyamɨnd yewangaeneno dɨde owou uwabɨka wɨn yokateneno, Yɨnayɨna Wɨngawɨngat kea ket ten amninonj da, “Wɨn Banaba ake Saul Kor notkaya, mop nokɨp Konɨt ten ara emokond Koina singi wɨko omnɨkam.” 3Sɨ onggɨt penaemb ton ket owou uwabɨka wɨn yokateno, ɨ yɨr opmitento. Ɨ ton ket towa pɨlɨnd yɨm aramkɨto ten danda okawam, ngɨrpu ket ten etmɨkito.

Banaba ake Saul Towaina Menon Kipriyo wa

4Ɨ Yɨnayɨna Wɨngawɨngat ten etmɨkitonj, sɨ ton ekonda de Selyukiya wa. Sɨ ɨngkenaemb ton ket gɨga yokatonda dɨde ket ekonda Kipriyo ailan wa. 5Ɨ re ton opendonda ailan ɨle tab ke Salami taun wa, ton ket ekenonda Ju rɨga waina yɨr opmitenapu met nata God ma yɨt pɨtapɨta omnenam. Ɨ onggɨt wɨnɨnd towa yɨm bꞌakawa rɨga Yoan, ɨ yama re yɨpa nyɨ da Mak, omanda ton kɨma yikenonj. 6Ɨ ket ton onggɨt kupka ailan wɨngɨr nata wuwenonj, ngɨrpu opento de ailan kemag gatab ke Papo taun wa. Ɨ ton ket ademb de yɨr yongo yɨpa Ju rɨga nyɨ da Bayesu. Ton re mikujam na dɨde bꞌanygɨnena bageyam na yɨbnonj. 7Ɨ ton re kwa ita wɨnɨnd Roma gabmani mopyam Sergiyo Paulo kɨma na yɨbnenonj. Ɨ Sergiyo Paulo re bꞌogɨl multekɨp rɨga e. Sɨ ton ket engaukonj Banaba ake Saul, nokɨp ton singi na God ma yɨt utkundam towa pɨlke. 8Ajɨ re Banaba ake Saul tetkonda ti pɨlwa, mikujam Bayesu yaina Grik yɨt ke engendi nyɨ re kwa Elima, ten agokinonj God ma yɨt usekam Sergiyo Paulom pɨlwa. Mop nokɨp ton singi na da ɨdenat Sergiyo Paulo maka Yesund gar ke utkunda ke okas. 9Ɨ onggɨt wɨnɨnd omandemb Saul, kwa yɨpa ti nyɨ re Pol, Yɨnayɨna Wɨngawɨnga ke yɨndangɨr aukonj, dɨde ton ket Elimam pɨlwa yɨr ɨsokonj. 10Ɨ ton ket tin yomnonj da, “Man, Satanamna bꞌɨga! Man re komkesa bꞌanygɨnena mɨle ke dɨde komkesa negɨrjog mɨle ke yɨndangɨr omni et. Wɨi, man komkesa negɨr kesa dɨmdɨmjog mɨlemna geja rɨga et! Man ita wɨnɨnd dadal dadal Yonggyamɨmna dɨmdɨmjog ouyaena yɨt bꞌanygɨnena nya ke kaokao amnɨkeneninyɨt. Ma man singi et odede negɨr mɨle dɨkɨnd seg omnyɨt? 11Sɨ onggɨt paemb da Yonggyamɨmna danda yɨm re ke mor kumb nate ainy. Ɨ man otade ɨta yɨrdɨdɨ tauket, ngɨrpu rokate ra Godɨmna obagendi wɨn okas dem. Ɨ ma ɨta ket lomkongga ngaya ongwatenyɨt yɨr ongongɨm.” Ɨ yɨt seg ke odenja temat tin yɨr yɨkangɨndonj, ɨ ket ton yɨr sɨbɨb awonj. Sɨ onggɨt penaemb ton yɨr tumtum yikenonj, dɨde rɨga oraka eyeninonj tin yɨm otona iyoyɨm. 12Ɨ onggɨt wɨnɨnd Sergiyo Paulo kea onggɨtyam auki mɨle yɨr yongonj, dɨde ton ket ma sobijog na kɨd kesa aenonj onggɨtyam Yonggyamɨmna ouyaeni danda yɨtkak gatab. Sɨ ton ket Yonggyamɨnd gar ke utkunda ke yokatonj.

Pol ake Banaba Ekonda Antiyok Taun wa Pisidiya Eriyand

13Ɨ Pol ti rɨgawar kɨma gɨga yokato, ɨ ket yiwato Papo taun ke, ngɨrpu wuwonj de Perga taun wa Pampiliya eriyand. Ajɨ onggɨt wɨnɨnd Yoan Mak re ademb de ten eraronj, ɨ ket ɨtendonj Yerusalem taun wa. 14Ɨ Pol ake Banaba ket Perga taun ke yiwatonda, dɨde ket opendonda de Antiyok taun wa Pisidiya eriyand. Sɨ re Ju rɨga waina wɨram dɨde yɨr opmitena bibɨr awonj, ton ket bꞌɨgaronda Ju rɨga waina yɨr opmitenapu met wɨngɨr wa, ɨ ket omitonda. 15Ɨ re ogenka rɨgap ogenka seg aukɨto Mosemna peba ke dɨde nɨnda bageyam waina peba ke, Ju rɨga waina yɨr opmitenapu met yɨr ɨpka mopyam rɨgap yɨt etmɨkitawo Pol ake Banaba towa pɨlwa da, “Wɨn, sowa rɨga! Rada opima wa pɨlɨnd wekeny nɨnda bꞌugowa yɨt rɨga wa pɨlwa pɨtapɨta omnenam, sɨ sɨn wa maemb ket gangga takau opurenam.” 16Sɨ Pol utnyitonj dɨde yikonj wɨp wa. Ɨ ton ket yɨm ke rɨga eswanginonj, dɨde ket yɨt bꞌatomonj da,

“Kor rɨgawar! Israel rɨga dɨde kwa Godɨnd ewangaya God ma obagɨki kesa rɨga,
13:16Ton re Godɨmna obagɨki kesa rɨga im, ajɨ ton engento Ju rɨga waina mɨle wa Godɨnd ewangayam.
wɨn ken nutkunda!
17Onggɨt Israel rɨgaina Godɨt meraina bꞌuwar abagenjinonj. Ɨ re opimemb rɨga Ejipt kantrind obayam wekenonj, God kea towa ukoi danda akainonj, dɨde ten ukoi warabag amnɨkinonj. Onggɨt kak ke Ton ukoi danda yɨm yoramitonj Ejipt kantrind, dɨde ket ten apenjinonj onggɨt kantri ke. 18Seg ket re ton wul kesa tunggɨnd wekenonj poti (40) kemag kɨma, ton ma sobijog na negɨr mɨle amnɨkenento Godɨm wɨpɨnd. Ajɨ God kea onggɨtyam towaina negɨr mɨle gatab musɨk wɨmena nena na yokatenonj. 19Onggɨt kak ke ket, God negɨr amnɨkinonj seben (7) yɨtam rɨga rɨna re wekenonj Kanaan gowɨnd, ɨ onggɨtyam towaina gou sowa bꞌuwar Israel rɨga wa akainonj owabɨntam. 20Onggɨt kak ke, God towa akainonj bꞌɨsagɨka rɨga powa andred pipti (450) kemag kɨma,
13:20Nɨnda rɨgap endenanj da onggɨtyam powa andred pipti (450) kemag re Israel bꞌuwar waina Ejipt wa opendipu dɨde Kanaan gou okatipu kemag gangga e.
ngɨrpu onggɨt wɨnɨnd re Samuwel bageyam nyɨ yebɨm.
21Ɨ re Samuwel bageyam yɨbnonj, odedend rɨgap tin yerkito yɨpa king obagendam ten wɨp omnenam. Sɨ God akainonj Benyamin gu ke rɨga Kisɨmna bꞌɨga Saul. Sɨ Saul ket poti (40) kemag kɨma ten wɨp amninonj. 22Ɨ re God Saulɨnd yewaikitonj, Ton ket Dawidɨnd yonyitonj towa kingɨm. Ɨ God kea ti gatab yɨr ungata yɨt yindenonj odede da, ‘Re Kon Yesaimna bꞌɨga Dawidɨnd yɨr yongond, ton re Koina gar ke nony ɨjai rɨga e. Ɨ tonte dem Koina komkesa singi gasa tamnɨkiny dem.’ 23Ɨ God re kea tɨrɨr yɨt Dawidɨnd yomnonj da, ‘Kon ɨta moina kus bꞌɨgam pɨlke yɨrkokar okawa rɨga takainyɨn dem Israel rɨga wa.’ Sɨ God Tina tɨrɨr omni yɨt rɨrɨrɨnd onggɨtyam yɨrkokar okawa rɨga Yesund yoramitonj Israel rɨga wa pɨlwa. 24Ɨ ket Yoan naska nata gar engenda baptiso pɨtapɨta amneninonj komkesa Israel rɨga wa pɨlwa. Sɨ ɨngkenaemb ket Yesu ikonj tina bꞌangonjeni lomena tum nata. 25Re Yoan momta tina wɨko undwatam yomnonj, ton yindonj da, ‘Wɨn rɨja im nony aindam yeten kon? Kon ma Kerisoten yena re wɨn yɨr yungaya. Ajɨ yɨr de, ɨta Ton kor kak ke ik, sɨ kon makwa rɨrɨr en Tina goujog wɨko rɨga pɨla Tina yongɨnkak kai ɨtrekam.’

26“Kor rɨgawar! Abraamɨmna bꞌusmureni bꞌɨgawar dɨde kwa Godɨnd ewangaya God ma obagɨki kesa rɨga, wɨn wumɨr yokata! God ke onggɨtyam yɨrkokar okawa yɨt yɨtmɨkitonj mera pɨlwa. 27Ɨ rɨga yepiya re wekenonj Yerusalem taunɨnd dɨde towaina wɨp iyoi rɨgap maka Yesund yongwato da Ton re Keriso e. Ɨ ton kwa maka nony aukenento Yesum gatab bageyam waina yɨt rɨna re ton agenkenento ita towaina wɨram dɨde yɨr opmitena bibɨrɨnd. Sɨ Ti gatab wumɨr kesand, ton negɨr ma bꞌɨsagɨka mɨle yomnɨko Tin ongandam. Sɨ odede nya ke, onggɨtyam towaina mɨlet kemb bageyam waina yɨt rɨrɨrkɨp yomnonj. 28Dɨde kwa ton makwa yɨpa Ti ongandam rɨl yodarawo, ajɨ ton Pilatond yerkito Tin ongandam rɨl kesa. 29Ɨ re Ton uj awonj wul kumbɨnd, rɨgap Tin gou wa yomno onggɨt wul kumb ke, dɨde gopmet wa yoramito. Sɨ odede towaina mɨle ke re kemb komkesa Ti gatab ɨrɨki yɨtkak rɨrɨrkɨp auto. 30Ajɨ Godɨt Tin yutnyitonj uj ke. 31Seg ket jogjog bibɨr kɨma Yesu Tina utnyiti jɨ auyaeninonj towa pɨlwa rɨga yepiya re naskand ton kɨma wuwenonj Galili ke de Yerusalem taun wa. Sɨ ton re Tina utnyita gatab yɨr ungata rɨga im rɨga wa wɨpɨnd pɨtapɨta omnenam. 32Ɨ sɨda kwa yu wa pɨlwa pɨtapɨta yomnenyu God ma bꞌogɨl yɨrkokar bage yɨt rɨna re God sowaina bꞌuwar wa tɨrɨr yɨt akainonj. 33Sɨn opimemb re towaina bꞌɨga im. Ɨ Godɨt Yesund yutnyitonj uj ke, sɨ ɨngkenaemb ket onggɨtyam Tina tɨrɨr omni yɨt rɨrɨrkɨp yomnonj sowanɨm. Ɨ kwa ɨja emb jɨ Tina utnyita gatab ɨrɨki yɨbɨm Ger Peba nɨmogɨm saptand da,

‘Man re Kor bꞌɨga et,
yu Kon kemb pɨtapɨta momnyɨn da Man re Kor bꞌɨga et.’
34Ɨ God Tin yutnyitonj uj ke, nokɨm da ɨdenat Ton maka tɨtenj ɨtkɨkam. Sɨ onggɨt gatab yɨna pebat ɨja emb jɨ yindeny da, ‘Kon opima wa takainyɨn bꞌogɨl gasa rɨna re Kon yɨnayɨna omni dɨde ɨmɨnjog omni kɨma tɨrɨr yɨt yomnond Dawidɨnd.’ 35Sɨ onggɨt penaemb Dawid Ger Peba bꞌenga saptand yindonj Godɨm pɨlwa da, ‘Man ma ɨta Moina Yɨna Rɨgand ɨtkɨki yɨr onget dem.’ 36Ɨ re Dawid yɨbnonj ti yilond, ton kea Godɨmna singi wɨko amnɨkeninonj. Ajɨ onggɨt kak ke ket, ton uj awonj, dɨde ti bꞌuwar waina gopmet wa yoramito, ɨ ket tina ujgɨm kea ɨtkɨkonj. 37Ajɨ daka yena re God yutnyitonj uj ke, Ton maka ɨtkɨkonj. 38Kor rɨgawar! Onggɨt paemb kon yɨtkak pɨtapɨta tamninyɨn onggɨt Rɨga gatab, sɨ wɨn bꞌogla jɨ wumɨr yokata. Sɨ ɨtemb jɨ yɨtkak. Yepiya ra wɨn onggɨt uj ke utnyiti Rɨga Yesund gar ke utkunda ke okasya, ɨngkaimemb God waina negɨr mɨle awɨr tamniny. Ɨ kwa wɨn komkesa makwa rɨrɨr im negɨr kesa dɨmdɨmjog rɨga nyɨ okatam Mosemna gog yɨt yɨmta undoka ke, mop nokɨp wɨn ma rɨrɨr im onggɨtyam komkesa Mosemna gog yɨt yɨmta undokam. 39Ajɨ komkesa rɨga yepiya ra ɨtemb rɨga Yesund gar ke utkunda ke okasi, God opima towa takainy negɨr kesa dɨmdɨmjog rɨga nyɨ. 40Sɨ onggɨt paemb da wɨn yɨr kɨma tekenyɨt! Ɨ onggɨtyam mɨle goro ket wa pɨlɨnd raukinem onggɨt bageyamɨmna opureni yɨtkak. 41Sɨ ɨja emb jɨ bageyam yindeny da,

‘Wɨn yepiya re Koina yɨt ɨsadrena yiyenonda. Wɨn yɨr de!
Wɨn opima kɨd kesa tainindam dem, ɨ kwa wɨn opima negɨr taukindam dem.
Mop nokɨp ra waina wɨn ik dem, Kontemb yɨpa gasa omnɨken,
ajɨ wɨn ma opima gar ke okasya dem onggɨtyam gasa, nangga ma jɨ rada yɨpa rɨgat wen wumɨr tamneniny dem.’”
42Sɨ re Pol ake Banaba opendonda onggɨt met wɨngɨr ke, rɨgap ket ten egekitto onggɨtyam yɨtkak usenenam kwa yɨpa Ju rɨga waina wɨram dɨde yɨr opmitena bibɨrɨnd. 43Ɨ towaina yɨr opmita seg ke, re rɨga wetaweta aukɨto, jogjog Ju rɨga dɨde Godɨnd ewangaya God ma obagɨki kesa rɨga yepiya re engkɨto Ju rɨga waina mɨle wa, ton ket yɨmta undoko Pol ake Banaba. Sɨ Pol ake Banaba onggɨt rɨga kɨma yɨt bꞌusenena ekonda, dɨde danda kɨma ten ugoinonda da, “Wɨn bꞌogla ita wɨnɨnd wɨmena tuwenyɨt Godɨmna wurar kɨma.”

44Ɨ yɨpa sande kak ke, re Ju rɨga waina wɨram dɨde yɨr opmitena bibɨr awonj, ama rɨka momta komkesa Antiyok taun rɨga bꞌeomkurto Yonggyamɨmna yɨtkak utkundam. 45Ajɨ re Ju rɨgap yɨr angto opimemb ukoi rɨga bobo, sɨ towaina gar re kea negɨr yɨr ke yɨr ongong mɨle ke yɨndangɨr aukɨto. Ɨ onggɨt penaemb ton ket Polɨmna opureni God ma yɨtkak ɨsadrena kɨma negɨrjog opurena yiyeno. 46Sɨ Pol ake Banaba daka moga kesa danda kɨma ten amneninonda da, “Sɨn bꞌogla God ma yɨt naska opurena teyeninya wɨn Ju rɨga wa pɨlwa. Ajɨ wɨn walenggyam kea God ma yɨt ewaikenindam, dɨde wɨn walenggyam bꞌɨsagɨka ke yoenya ngɨrpu kesa dadal yɨrkokar okatam. Sɨ onggɨt paiemb sɨn yu wa pɨlke wɨp tengenjya God ma obagɨki kesa rɨga wa pɨlwa. 47Mop nokɨp ɨja naemb jɨ Yonggyam sɨn ningainonj da,

‘Kon ket men motramisɨn God ma obagɨki kesa rɨga wa ɨnyowayam yɨpa ngaya.
Sɨ man bꞌogla warabag omnɨka iyenyɨt yɨrkokar okawam yɨtkak ngɨrpu de gowukoi ngɨrpu wa.’”
48Sɨ re God ma obagɨki kesa rɨgap towaina yɨt utkundo, ton kea gar sam aukɨto, dɨde Yonggyamɨmna yɨtkak yesoureno. Ɨ komkesa rɨga yena re God abagɨkinonj dadal ngɨrpu kesa yɨrkokar okawam, ton kea Yesund gar ke yokato. 49Ɨ ket onggɨtyam Yonggyamɨmna yɨtkak kea kupka onggɨt eriya nata warabag auka yikenonj. 50Ajɨ Ju rɨgap Godɨnd ewangaya ukoi nyɨ kongga dɨde onggɨt taun wɨngɨrɨnd ukoi nyɨ rɨga ɨl ongka eyento soro kɨma ten negɨr omnɨkam. Sɨ ket onggɨt rɨgap soro kɨma owɨnkɨto Pol ake Banaba towa pɨlwa, dɨde ket negɨr kɨma bꞌɨdgotnena mɨle yoramiteno towa pɨlɨnd. Ɨ dɨde ton ket ten eaukeno towaina eriya ke. 51Sɨ onggɨt penaemb Pol ake Banaba towaina pɨspamɨnd kɨl bꞌɨdbenenonda towanɨm nony aukam da bꞌɨsagɨka wɨn ɨta ik dem. Seg ton ket yiwatonda Ikoniyon taun wa. 52Ajɨ bꞌauyaena rɨga yepiya re wekenonj Antiyok taunɨnd, ton ma sobijog na gar sam dɨde Yɨnayɨna Wɨngawɨnga ke yɨndangɨr na aukɨto.

Copyright information for GDR